عوارض دیگر مصرف نکردن سحری شامل: سردردها، دردهای عضلانی، بی حالی مفرط ناشی از افت قند خون، کاهش یادگیری، بی حوصلگی و خستگی است.
 

مقدمه 

برنامه غذایی سالم را مطابق "دستورات اسلامی" و توصیه های "طب سنتی ایرانی"، قبل از آغاز ماه مبارک، برای شما، خوانندگان گرامی، ارائه داده تا در این "ماه خدا"، طبق حدیث "صوموا تصحوا"، علاوه بر کسب فضائل معنوی، بیماری ها نیز، در پایان ماه مبارک رمضان، از جسم و روح شما، روزه داران گرامی، رخت بربندد.
مهمترین نکته، همان خوردن سحری است. سحری خوردن را فدای دیر خوابیدن تان، نکنید. زیرا سحری خوردن، برکت است و غذای آن مبارک. تَسَحَّروا؛ فَإِنَّ فِی السَّحورِ بَرَکةً. (الکافی: 4/ 95/ 3) سحری بخورید، که در سحری، برکت است. شام، جای سحری را نمی گیرد. سحری را حتما میل کنید، اگرچه چند لقمه باشد. نخوردن سحری باعث تحلیل قوا در طول روز، می شود. نخوردن سحری، ممکن است اثرات مفید روزه را از بین ببرد، چون باعث تامین نشدن نیازهای تغذیه ای ضروری روزه دار می شود و در نتیجه بدن به "سوخت ناقص" چربی ها متوسل می شود و سوخت ناقص چربی ها در بدن، "ترکیبات کتونی" را به وجود می آورد که تنها یکی از عوارض آن، "بوی بد" دهان روزه دار است.

عوارض دیگر مصرف نکردن سحری شامل: سردردها، دردهای عضلانی، بی حالی مفرط ناشی از افت قند خون، کاهش یادگیری، بی حوصلگی و خستگی است. بنابراین حتما به روزه داران توصیه می شود که برای خوردن سحری، بیدار شوند. بویژه، "روزه اولی ها"، مطلقا، نباید بدون صرف سحری، روزه بگیرند. نیم ساعت قبل از غذا، شربت های همچون شربت عسل، شربت گلاب و خاکشیر، شربت سکنجبین، حتما میل شود. تا به اجبار و برای رفع تشنگی، در کنار وعده غذایی سحر، مجبور به نوشیدن آب، نشوید. نوشیدن کمی عرق کاسنی به تنهایی یا همراه با یک قاشق چای خوری تخم خرفه، نیم ساعت قبل از وعده سحری هم برای کاهش تشنگی در طول روز به شما کمک می کند. همچنین ترکیب شربت "آب، خاکشیر، تخم شربتی با گلاب"، معجزه می کند. زیرا، خاکشیر و مانند آن، آب را در خودشان جمع می کنند و در مسیر دستگاه گوارش، حالت "ژله ای" به خود می گیرند. و در طول روز، به تدریج، آب خود را آزاد می کنند و نمی گذارند که بدن تان بیش از اندازه کم آب بشود. گلاب، نیز خاصیت سم زدایی و ضدا سوداء دارد. اما هرگز، یخ را در آب نیاندازید، یخ در آب، بیماری "لقوه" می آورد. بلکه با تهیه شربت مورد دلخواه، از شب قبل، در یخچال، قرار دهید تا خنک و سرد، شود و برای روز بعد، آماده استفاده باشد.

مواد غذایی سحری: در سحری، باید وعده غذای سنگین، پرانرژی و "دیر هضم" میل شود، مثل: برنج و خورشت قیمه و سبزی، تخم مرغ آب پز، کوبیده آبگوشت، تمامی خورشت ها با گوشت گوسفندی، حلیم با گوشت و تقریبا همان غذاهایی که در وعده ناهار، معمولا می خوردید. چرا که غذاهای "چرب طبیعی" که از روغن های صنعتی "مایع و جامد"، ترکیب نشده اند، و به علت صرف زمانی طولانی برای هضم آنها در معده، از احساس گرسنگی مضاعف در طول روز، جلوگیری می شود. به همراه غذا در سحر، می توانید، ماست (در صورتیکه غذا در وعده سحر، غذای گوشتی و سالاد، نباشد)، ترشیجات طبیعی مثل آب لیمو (در صورتیکه غذا، برنج نباشد)، سبزی خوردن تازه، و زیتون، میل نمایید. و نیز اگر قرار است سالاد به همراه وعده سحر، میل شود، حتما سالادی از ترکیب (خیار، گوجه، کاهو، هویج به همراه جوانه گندم و روغن زیتون) در کنار وعده سحر، باشد.
البته کسانی که مبتلا به دیابت هستند، می توانند با مشورت پزشک حاذق و متعهد، شیرینی های مثل عسل یا توت خشک را در سحر، میل کنند؛ در مورد عسل مانند مربا با عسل، کمپوت با عسل، شربت و حلوا با عسل و حتی فسنجان با عسل. در مورد توت مانند توت، شیره توت، حلوای توت و مربای توت.

ممنوعات غذایی سحر: آب بعد از غذا و میوه، مضر است خوردن "آب همراه غذا و نیز بلافاصله بعد از غذا و میوه" مضر و باعث سوءهاضمه و فساد غذا و تولید مواد سمی، است. از امام رضا نقل شده است که فرمودند: مَن أرادَ أن لا تُؤذِیهُ مَعِدَتُهُ فَلا یشرَب عَلی طَعامِهِ ماءً حَتّی یفرُغَ مِنهُ، ومَن فَعَلَ ذلِک رَطِبَ بَدَنُهُ، وضَعُفَت مَعِدَتُهُ، ولَم تَأخُذِ العُروقُ قُوَّةَ الطَّعامِ؛ لِأنـَّهُ یصیرُ فِی المَعِدَةِ فِجّا إذا صُبَّ الماءُ عَلَی الطَّعامِ أوَّلاً فَأَوَّلاً. (دانشنامه احادیث پزشکی: 1 / 426) هر کس می خواهد معده اش او را آزار ندهد، میان غذا خوردن، آب ننوشد تا آن را به پایان برساند؛ زیرا که هر کس چنین کند، رطوبت در بدنش می نشیند و معده اش ضعیف می شود و رگ ها نمی توانند نیروی موجود در غذا را بگیرند؛ چه، اگر پی درپی آب به معده ریخته شود، معده، فراخ می گردد.
و از دیدگاه طب سنتی و پزشکی جدید، نیز مصرف آب به مقدار زیاد در وعده سحری و مخصوصاً بین غذا، توصیه نمی شود، چون موجب رقیق شدن شیره معده و آنزیم های گوارشی شده و روند هضم غذا مختل می شود. همچنین "آب یخ" در هنگام ناشتا، باعث ضعف معده شده و از طرفی حرارات و گرمی معده را از بین می برد. بنابراین، نیم ساعت قبل از وعده سحر، بهترین زمان نوشیدن آب، می باشد.

چای در وعده سحر، تشنگی را تشدید می کند: چای، قهوه و کاکائو هم به دلیل خاصیت ادرارآوری، خود می توانند با کاهش مایعات بدن، تشنگی را تشدید کنند. پس از نوشیدن چای بلافاصله بعد از اتمام سحری اجتناب کنید، زیرا باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن "نمک های معدنی" مورد نیاز بدن در طول روز و "کاهش جذب آهن" غذا، می شود. بهتر است از میوه های آبدر مثل هلو، شربت آبلیمو عسل، بیشتر بهره ببرید تا خوردن چای.
در وعده سحر، غذاهایی مثل ماهی با ادویه تند و گرم همچون زنجبیل، سیرداغ و پیاز، نخورید تا دچار عطش و تشنگی در طول روز، نشوید. علاوه بر آن، بوی دهان تان برای اطرافیان آزار دهنده می شود. هرگز در هنگام سحری، ماهی، نخورید و کلاً گوشت های با "مزاج سرد" را مصرف نکنید که عامل ضعف در طول روز، هستند. از اغذیه تند و شور، با نمک فراوان، مثل غذاهای کنسروی، نیز بپرهیزید. حتی افراد دارای معده ضعیف، بهتر است "کشک همراه آش" را در وعده سحری، نخورند.

در سحری از مصرف غذاهایی مثل: کوکو سبزی، کوکو سیب زمینی، کتلت، ماهی، کباب، کله پاچه و سیرابی، و همچنین غذاهایی که ادویه زیاد، دارند، خودداری شود، زیرا این غذاها موجب تشنگی در طول روز می شوند. و برای هضم، نیاز به جذب آب زیادی دارد، اگر آب مورد نیاز خود را از "ذخیره آب بدن" تامین کنند، موجب بروز تشنگی شدید در روزه داری می شود و فرد را کم طاقت و کم حوصله می کند. بنابراین، این تصور،که هنگام سحر، باید غذاهای "سرخ شده و پرچرب" خورد، که در طول روز احساس گرسنگی، نکنید، اشتباه است. البته می توانید، همین غذاها را، به وعده شام، منتقل کنید.

غذاهای یبوست زا در وعده سحر ممنوع: بهتر است، به دلیل کم آبی بدن در ایام روزه داری، که لینت مزاج و دستگاه گوارش، کمتر شده و بیماری "یبوست"، شایع می شود، از خوردن چای پررنگ، غذاهای "خشک و قابض" مثل: عدسی، قهوه، سماق، موز و نان بدون سبوس در وعده سحری، بپرهیزند.

غذاهای ممنوعه، برای همیشه ممنوع: از همه مهمتر، از مصرف ماکارونی، سویا، سوسیس، کالباس، چیپس، پفک، فست فودها، نوشابه ها و نوشیدنی های صنعتی، آب میوه های بسته بندی و کنسروها، روغن های جامد و مایع نباتی، مرغ های ماشینی، غذاهای کنسروی با نمک فراوان و گوشت گاو و سرخ کردنی که مولد "خون غلیظ" و خلط سوداء، می باشد، در ماه مبارک رمضان، بویژه در وعده افطار و شام، حتما پرهیز کنید تا به یکی از اهداف این ماه، که همانا، سلامتی جسم، است، برسید. خوردن ماست در کنار هرگونه غذای دارای گوشت قرمز یا سفید، نیز ممنوع است. چرا که ماست،گوشت را فاسد و روده ها را ضعیف می کند. همانگونه که میوه، شیر را فاسد و معده را ضعیف می کند.

عمده در وعده سحر، چنین است که: در فاصله مناسب و حدود "یک و نیم ساعت" قبل از آغاز اذان صبح، بیدار شوید. ابتدا دهان را شستشو داده و مسواک، فراموش نشود. بعد مقداری نمک طبیعی دریا را مزه مزه کرده و در سرتاسر فضای دهان بچرخانید. بعد، ضمن حمد و ثنای الهی و گفتن "بسم الله"، سوره "قدر" را تلاوت کنید، که هر شخصی، قبل از سحر و افطار، سوره انا انزلناه، را قرائت کند، ثواب شهید را دارد. نیم ساعت قبل از سحر، آب و شربت های مخصوص سحر، را که معرفی کردیم، میل بفرمائید. آنگاه سحری، را طبق آداب و رعایت و پرهیز از غذاهای ممنوعه و ناسازگار، تناول بفرمائید.
 

سحر تا افطار

بلافاصله پس از صرف سحری، نخوابید: عادت بسیار اشتباهی که باعث می گردد تمام زحمات کدبانوی خانه از بین برود و متاسفانه در بین ما فراگیر است و روزه داران گرامی را هنگام برخواستن از خواب در صبح روز بعد با ناراحتی های گوارشی مواجه می کند، خوابیدن با "شکم پر" بعد از خوردن سحری می باشد. بنابراین، با معده پر از غذا، نخوابید که عوارض زیادی دارد. و باعث فشار به دهانه معده و عدم قرار گیری غذا در انتهای معده برای هضم کامل می شود و لذا عواقبی مثل ریفلاکس، نفخ معده و سوءهاضمه را به دنبال خواهد داشت. پس حداقل، باید "دو ساعت" بین سحری و خوابیدن، فاصله شود تا غذا از معده عبور کند. زیرا مطابق مبانی طب سنتی ایرانی، در هنگام خواب، فعالیت معده، تقریبا متوقف، می شود. بنابراین همانطور که احادیث نیز تاکید دارند. ترجیحا از سحر تا طلوع آفتاب (بین الطلوعین)، نباید خوابید. همچنین، اگر می توانید از فعالیت بدنی شدید، مثل شنا، دویدن و. .. بلافاصله پس از صرف سحری یا شام بپرهیزید.

رفع عطش در طول روز: اگر در ماه رمضان غذاهای ادویه دار گرم و خشک، خوراک های چرب و سرخ کردنی بخورید، شک نکنید که طی روز تشنگی امان تان را می برد. پس علاوه بر آنچه که در توصیه های وعده سحر، ذکر کردیم، در طول ساعات روزه داری هم می توانید عطش خود را با بوییدن سیب گلاب، خیار یا لیمو، شست وشوی سر و گردن و سینه با آب ولرم و تنفس هوا و نسیم خنک که حرارت زاید قلب را کم می کند، کاهش دهید. همچنین بعد از خوردن سحری و در طول روز، بهتر است هنگام مسواک زدن برای کاهش تشنگی و خشکی دهان، از حجم کمتری خمیر دندان استفاده کنید.

روزه داری و مشاغل سخت: افرادی که دارای مشاغل سخت هستند مانند کشاورزان، کارگران ساختمانی، و کسانی که در معرض شدید نور آفتاب، قرار می گیرند، نکاتی را باید در روزه گرفتن رعایت کنند. این افراد باید نوشیدنی های ضد صفرا مانند: شربت خاکشیبر، لیمو، انگور، آب انار، و. .. مصرف نمایند تا عطش کمتری احساس کنند و از خوردن غذاهایی صفراآور مانند غذاهای تند و پرادویه، و فلفلی، اجتناب کنند و از انواع غذاهای مرطوب مانند سوپ و خورشت های آبدار، استفاده کنند. و در فاصله بین افطار تا سحر، از انواع میوه های آبدار مثل: هندوانه، طالبی، خربزه، زردآلو، گیلاس، هلو، سیب، گلابی، انار شیرین استفاده بیشتری کنند.

لاغرها، از فعالیت شدید بدنی، بپرهیزند: در طی روز و روزه داری به علت گرسنگی، "حرارت بدن"، بالا می رود (به علت خالی بودن شکم، حرارت به خارج بدن،کشیده می شود) و این حرارت در ذوب چربی ها، بسیار مفید و دوای درد چاق هاست! البته این گرما، برای روماتیسمی ها نیز مفید است. اما برای لاغرها، شرایط متفاوت است. لاغرها باید مراقب باشند، چرا که بدن ایشان گرم می شود و در نتیجه شاید لاغرتر شوند؛ برای جلوگیری از این روند باید از هر چیز که آنها را گرمتر می کند دوری کنند. ازجمله، در معرض آفتاب شدید قرار نگیرند، غذای پر ادویه نخورند، برای مهزولین (لاغران) حتی دوش سرد و گرم هم ممنوع است ولی دوش ملایم و ولرم، خوب است. غذاها باید آبدار، رطوبی و ملایم باشند. میوه های مصرفی هم در ماه مبارک رمضان نباید خشک باشد مثل برگه هلو بلکه میوه و سبزی تازه استفاده کنند. همچنین بخورهای سرد برای لاغراندام ها، بسیار خوب و مناسب است. خوردن سحری برای افراد لاغر اجباری است! چون گرسنگی زیاد، باعث گرمی بیشتر می شود و این گرما معده را مجبور می کند که رطوبات و اخلاط مفید بدن را پخش کرده و موجب بروز عوارض و بیماری در بدن شود!

ادامه دارد... 

منبع : farsnews.com